Ploegendiensten schrappen om ploegentoeslag te omzeilen

Ploegendiensten schrappen om ploegentoeslag te omzeilen

Mitsubishi besluit de ploegendiensten van 60-plussers geheel te laten vervallen waardoor de werknemers hun aanspraak op maandelijkse ploegentoeslagen, die ze al jaren ontvangen, in  één klap verliezen. Is dit geoorloofd?

Op 11 oktober 2022 laat Mitsubishi aan vijftien werknemers weten dat de drieploegendiensten, waar ze momenteel in werken, wegens bedrijfsmatige noodzaak na een overgangsperiode geheel worden vervangen door dagdiensten. Twee werknemers zijn het daar niet mee eens.

Deze werknemers zijn al zo’n acht jaar werkzaam in drieploegendiensten en ontvangen al die tijd een ploegentoeslag van 21%. Volgens hen is het werken in drieploegendiensten door tijdsverloop een arbeidsvoorwaarde geworden die niet zonder meer eenzijdig door Mitsubishi kan worden gewijzigd.

De werknemers menen dat hun financiële belang bij behoud van de drieploegendiensten - en toeslag - zwaarder weegt dan het bedrijfseconomische belang van Mitsubishi. Tevens stellen zij dat er sprake is van leeftijdsdiscriminatie omdat Mitsubishi besluit alle werknemers vanaf 60 jaar niet meer in drieploegendiensten te laten werken.  

Mitsubishi is van mening dat zij op basis van het instructierecht bevoegd is de werknemers over te plaatsen naar dagdiensten. Voor zover er sprake is van een arbeidsvoorwaarde, of van een verworven recht, meent Mitsubishi een zwaarwegend belang te hebben bij de wijziging.

Eerste aanleg
De werknemers vorderen wedertewerkstelling in ploegendienst inclusief de bijbehorende ploegentoeslag. De kantonrechter wijst die vorderingen af en oordeelt dat de ploegendienst weliswaar een verworven recht is geworden, maar dat Mitsubishi goede redenen heeft voor de getroffen maatregel en dat van leeftijdsdiscriminatie geen sprake is.

Naar oordeel van de kantonrechter mogen de werknemers er na hun lange dienstverband gerechtvaardigd op vertrouwen dat zij het recht hebben verworven om in ploegendiensten te werken. Volgens de kantonrechter is er aldus sprake van een arbeidsvoorwaarde. Niettemin is Mitsubishi volgens de kantonrechter wel gerechtigd om de wijzigingen door te voeren omdat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfsbelang. Nu Mitsubishi onderbouwt dat de productievolumes afnemen en dat het schrappen van de ploegendiensten voor 60-plussers een aanzienlijke besparing oplevert, heeft Mitsubishi een objectief gerechtvaardigde reden om deze groep niet langer te werk te stellen in de drieploegendiensten. Bovendien is het van belang dat er een afbouwregeling uit de cao wordt gehanteerd waardoor de ploegentoeslag tot 1 juli 2023 wordt doorbetaald.

Hoger beroep
Het hof oordeelt, in tegenstelling tot de kantonrechter, dat er geen sprake is van een verworven recht. Hoewel de werknemers vanaf hun indiensttreding werkzaam zijn geweest in ploegendiensten, wordt de mogelijkheid tot roosterwijziging expliciet opgenomen in de arbeidsovereenkomst. Ook is het van belang dat de toepasselijke cao de mogelijkheid van overplaatsing uit de ploegendienst naar de dagdienst openhoudt, zelfs indien langer dan vijf jaar onafgebroken in ploegendienst is gewerkt.

Oordeel
De beslissing of binnen een onderneming al dan niet in ploegendiensten wordt gewerkt is naar het oordeel van het hof in beginsel een beslissing die aan de werkgever is. Evenals de kantonrechter oordeelt het hof dat de keuze van Mitsubishi tot het terugdringen van het aantal ploegdiensten voor 60-plussers gerechtvaardigd is. Dat de aanleiding van de maatregel een beoogde kostenreductie is, betekent nog niet dat dit besluit niet is toegestaan.

Heeft u vragen of wilt u meer weten omtrent arbeidsvoorwaarden? Neem dan vrijblijvend contact op met onze gespecialiseerde arbeidsrecht advocaten  Heerlen via  info@sijbenpartners.nl of bel gerust via 045 560 2200. Wij helpen u graag!