De positie van de werknemer bij een doorstart na een faillissement staat al een lange tijd ter discussie. Op dit moment is het nog zo dat een doorstarter na een faillissement zelf kan bepalen of hij de werknemers mee overneemt en zo ja, onder welke voorwaarden. Dit levert veel onzekerheid op voor de werknemers van de failliete onderneming. Deze (rechts)onzekerheid heeft al dikwijls centraal gestaan in de rechtspraak van het Europees Hof van Justitie. Dit heeft geleid tot een roep naar meer bescherming van werknemers van een failliete onderneming. Aan die roep is gehoor gegeven. De roep tot meer bescherming heeft namelijk geresulteerd in een wetsvoorstel overgang van onderneming in faillissement (de WOVOF).
Het wetsvoorstel beoogt te bewerkstelligen dat in beginsel alle werknemers bij een doorstart na een faillissement mee overgaan naar de doorstarter, met inachtneming van de belangen van de betrokken schuldeisers. De doorstarter heeft dus niet zelf meer de keuze of, en zo ja, onder welke voorwaarden hij de werknemers mee overneemt. De werknemers gaan namelijk mee over onder dezelfde arbeidsvoorwaarden als die voorafgaande aan de faillietverklaring van de failliete onderneming golden. De werknemers mogen er dus niet op achteruit gaan. Ook neemt de doorstarter van rechtswege de schulden over die voortvloeien uit bestaande arbeidsovereenkomsten.
Bovenstaande uiteenzetting aangaande de bescherming van de werknemer betreft de hoofdregel. Op deze hoofdregel bestaat slechts één uitzondering. Alleen wanneer er op basis van objectieve gronden sprake is van bedrijfseconomische omstandigheden – denk aan het wegvallen van arbeidsplaatsen – dan behoeft de doorstarter niet alle werknemers mee over te nemen. In dat geval is het de doorstarter toegestaan minder werknemers mee over te nemen. Welke werknemers wel en niet mee overgaan, wordt bepaald aan de hand van de inspiegelingsmethode of een alternatieve objectieve selectiemethode. Voor beide gevallen geldt dat als er binnen 26 weken alsnog een vacature vrijkomt of ontstaat, de doorstarter vooreerst een aanbod dient te doen aan de werknemers van de failliete onderneming. De nieuwe regels die voortvloeien uit de WOVOF zullen vooralsnog niet verplicht worden voor ondernemingen met minder dan 20 werknemers.
Ondanks dat het wetsvoorstel de werknemers meer bescherming beoogt te bieden, zijn er ook kritische geluiden over het wetsvoorstel hoorbaar. De vraag naar meer bescherming van de werknemers vloeit met name voort uit arbeidsrechtelijke normen. Het is echter de vraag hoe deze normen zich verhouden tot de eigenlijke regels van het faillissementsrecht waarin een zo hoog mogelijke opbrengst, en aldus de bescherming van de schuldeisers, centraal staat. Dit gespannen kader zal in de praktijk, wanneer het wetsvoorstel in werking treedt, nader worden uiteengezet.
Heeft u vragen over het nieuwe wetsvoorstel of over andere faillissementgerelateerde zaken? Neem dan vrijblijvend contact op met onze gespecialiseerde advocaten in Heerlen via info@sijbenpartners.nl dan wel via 045 560 2200.